SNELLER WEER ZELFSTANDIG WONEN
Onbedoeld worden cliënten belemmerd op hun weg naar een zelfstandige woning. Zo zou 25% van de cliënten in Beschermd Wonen direct kunnen uitstromen, mits er genoeg geschikte woningvormen zijn. Wat is de oorzaak van het langdurig onnodig lang wonen in woon- en opvanglocaties?
De opgave
In opdracht van de centrumgemeente Groningen heeft KAW onderzoek gedaan naar hoeveel mensen niet kunnen uitstromen uit Beschermd Wonen (BW) of Maatschappelijke Opvang (MO), waardoor dat komt en hoe de doorstroming kan worden verbeterd. Om grip te krijgen op de doorstroomproblemen die cliënten ondervinden zijn er verschillende soorten onderzoek gedaan, waaronder diepte-interviews met ruim 30 zorgorganisaties. Waar altijd gedacht werd dat het tekort aan betaalbare sociale huurwoningen het grootste probleem was, bleek dit maar een deel van de oorzaak te zijn.
Tekort aan beschutte- en prikkelarme woningen
Het ontbreken van beschutte woonvormen en prikkelarme woningen met begeleiding is één van de oorzaken van het langdurig onnodig wonen in woon- en opvanglocaties. Zo speelt de locatie van de woning, het wel of geen buren hebben en voorzieningen zoals lokale dagbesteding een beslissende factor. De specifieke woonwensen van de cliënten maken het lastig om uit te stromen.
Bij complexe casussen raakt hulpverlening na plaatsing uit beeld. We moeten met z’n allen minder gaan praten en meer gaan doen!
Cruciale overgangen
Cliënten kampen met veel veranderingen, ze krijgen vaak nieuwe zorgverleners of worden gedwongen te verhuizen. Geleidelijke overgangen voorkomen dat cliënten langer dan nodig in een woon- en opvanglocaties verblijven. Ook spelen bureaucratische hobbels mee in de uitstroom van cliënten. De bureaucratie belemmert en vertraagt het uitstroomproces. Hierdoor ontstaan hoge kosten voor verschillende partijen en zorgt het voor vervelende situaties bij de cliënten.
Nu de oorzaken boven tafel zijn gehaald, is stap één gezet richting een betere terugkeer van cliënten naar zelfstandig wonen. Het onderzoek maakte veel los bij de geïnterviewden. Om deze energie volledig te benutten vond er een bijeenkomst met alle partijen, woningcorporaties, zorginstellingen en gemeenten, plaats om actielijnen te formuleren en mogelijke oplossingen te bedenken.
Sneller weer zelfstandig wonen: 4 acties
Door deze gezamenlijke sessie kwam er consensus over de oorzaken van het probleem en over gezamenlijke doelen:
- In een werkgroep gaan de partijen een nieuwe vorm van samenwerking aan
- Intensievere en meer variatie in de begeleiding tijdens overgangen
- De juiste expertise eerder inroepen
- Op basis van eisenpakket andersoortige woningen ontwikkelen
Over het onderzoek
Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de centrumgemeente Groningen en bedoeld om inzicht te krijgen in problemen in de huisvesting (uitstroom) van cliënten van de BW&O organisaties. Daarnaast willen de Groninger gemeenten graag meer inzicht in de regionale opgave voor de huisvesting van deze doelgroep. Zowel kwalitatief als kwantitatief. Ook wil de centrumgemeente met dit onderzoek meer inzicht in mogelijkheden om de instroom te beperken en de uitstroom te bevorderen. Het onderzoek bestond uit data-onderzoek, diepte-interviews en een kennissessie om deze uitkomsten verder op te pakken. Aan de hand van gegevensbestanden is als eerst de omvang, herkomst en uitstroom van cliënten in kaart gebracht. Ook is inzichtelijk gemaakt in welke gemeente deze cliënten woonden voor instroom in de locaties en waar ze naartoe uitstroomden. Hierdoor weet nu elke gemeente hoeveel mensen ze moeten huisvesten en hoe groot (in aantallen) hun probleem is.