4 tips voor het verduurzamen van wijken

Het verduurzamen van onze wijken, dorpen en steden is momenteel een van de grootste maatschappelijke uitdagingen. Nederland wil in 2035 energieneutraal zijn en het doel voor 2050 is dat we allemaal geheel CO2-neutraal wonen. Dit zijn ambitieuze doelstellingen. Toch denken wij dat ze haalbaar zijn. 

Vooral als gemeenten, samen met woningcorporaties, een voortrekkersrol nemen. Door de eerste stap te zetten, kunnen zij de twijfels bij bewoners wegnemen. Zo kun je grote stappen zetten in de verduurzaming van wijk, dorp en stad.

Bij KAW zetten we vol in op duurzaamheid. Daarom hebben we 4 tips verzameld voor het verduurzamen van wijken.

1. Toon lef

Veel gemeenten zijn bezig met hun strategie. Welke keuzes maken we? Gaan we voor een collectieve oplossing in de wijk of gaat elke bewoner zelf aan de slag? Voor een heldere beslissing moet je zicht hebben op technische oplossingen en de bijbehorende kosten. Dat vergt een hoop rekenwerk en dat kost tijd en geld, terwijl je nog niet weet welke oplossing het beste werkt.

Particuliere eigenaren hebben misschien wat spaargeld. Daar zijn ze terecht zuinig mee. Ze kijken naar elkaar – wie durft het aan? En wat doet de gemeente? Iemand moet een keer de stap durven nemen. Lef tonen. Wij merken dat het werkt als de gemeente de eerste stap durft te zetten. Door de kosten van een proefwoning te betalen of het onderzoek naar een warmtenet te faciliteren. Of door als woningcorporatie te starten met het verduurzamen van je woningen. Als gemeenten en woningcorporaties samen optrekken in het traject, gaan de bewoners vaak ook meedoen. 

2. Gebruik de beschikbare data

Je hebt meer informatie over wijken, straten en zelfs individuele woningen dan je denkt. Of misschien weet je wel hoeveel data er is, maar is het lastig om hier overzicht over te krijgen. 

Als je big data en lokaal inzicht in de woningmarkt weet te combineren, heb je goud in handen. Hiermee kun je zien hoe mensen willen wonen, waar al stappen gezet zijn en waar nog winst te behalen valt. Zo kun je wijken creëren waar bewoners over 20 jaar nog steeds graag wonen. 

We weten dat het niet altijd reëel is om alles in een keer te verduurzamen. Daarom kijken we ook naar haalbaarheid. Op die manier kun je met elkaar stappen zetten, en houd je tegelijkertijd de portefeuille toekomstbestendig en betaalbaar.

Creëer wijken waar bewoners over 20 jaar nog steeds graag wonen.

Wietske Schober

Adviseur

3. Sluit aan bij natuurlijke momenten

Bij verduurzaming werken we vaak aan een collectieve oplossing voor de hele wijk. Het kan lang duren voordat er een plan is voor alle straten. Soms willen bewoners in de tussentijd al aan de slag, omdat het voor hen een logisch moment is. Omarm dat.

Een natuurlijk moment kan een verhuizing of verbouwing zijn: het is dan toch al een rommeltje in huis. Of de meubels staan nog niet in de weg. Een ideaal moment om de vloer te isoleren of aan de slag te gaan met dubbel of triple glas.

Wij vinden dat je bewoners in zo’n natuurlijk moment moet helpen met verduurzaming. Laat de bewoners hun huis bijvoorbeeld al ‘gasloosklaar’ maken door te investeren in isolatie. Zodra hun wijk aan de beurt is, kan de woning direct van het gas worden gehaald zonder extra investering. Op deze manier denk je mee met de bewoners, waardoor ze zich van tevoren en in hun eigen tempo kunnen voorbereiden op de energietransitie.

4. Ga voor samenwerking met de bewoners 

De bewoners zijn eindgebruiker van alle plannen die je op papier hebt staan. Het onderwerp energietransitie zorgt vaak voor onzekerheid. Bewoners weten niet hoeveel de verduurzaming van hun woning gaat kosten. Ze zijn bang dat ze te vroeg of te laat instappen, waardoor ze de boot missen qua subsidies, of investeren in een techniek die toch niet de oplossing blijkt te zijn.

Wij vinden dat het verduurzamingsproces juist veel kansen biedt voor zowel bewoners als de wijk. Dring je plannen niet op, maar werk samen.

Door bewoners vanaf het begin bij je plannen te betrekken, zorg je voor draagvlak. Je kunt elke afzonderlijke bewoner laten zien welke keuzemogelijkheden er zijn. Je gaat het gesprek één op één aan, zodat je goed kunt luisteren en aansluiten op de wensen, zorgen en bezwaren van de bewoner. Als je dat goed doet, kun je ervoor zorgen dat de bewoner naast je komt te staan.

Enthousiaste bewoners worden vervolgens ambassadeurs van verduurzaming. Als zij hun woning verduurzamen en hier blij mee zijn, willen de buren dat ook wel. Zo gaat het balletje rollen. 

4 tips voor het verduurzamen van wijken

Om een goede strategie voor verduurzaming uit te werken, kun je op een paar zaken letten: 

  • Toon lef
  • Gebruik de beschikbare data
  • Sluit aan bij natuurlijke momenten
  • Werk samen met bewoners

Deze vier tips vormen de basis voor een prettige energietransitie. De gemeente en vervolgens de woningcorporatie nemen de voortrekkersrol op zich. Zo geef je bewoners duidelijkheid en zekerheid, waardoor ook zij verduurzaming niet als een last, maar juist als een kans zien. 

kaw wietske schober architectenbureau groningen wijkvernieuwing

Door Wietske Schober

Geplaatst op 18 december 2019

Deel blog