KWALITEIT TOEVOEGEN
Voor de wijk Wijert-Noord hadden de corporatie en de gemeente een eigen agenda. Met ons plan hebben wij, binnen de ruimtelijke kaders van de gemeente van Groningen, de woningvoorraad van de woningcorporatie De Huismeesters geïntensiveerd, duurzaam en toekomstbestendig gemaakt.
Een wijk met cultuurhistorische waarde
De Wijert-Noord is een wederopbouwgebied met nationale waarde. Het is daarnaast één van de wijken die onderdeel uitmaakt van het integraal gebiedsgericht werken van de gemeente Groningen. Samen met de woningcorporatie De Huismeesters zetten we in op het gezamenlijk verbeteren van deze woonomgeving. En dat is nodig. De woningen voldoen niet meer aan de huidige richtlijnen.
De wijk is cultuurhistorisch beschermd en dat brengt wat opgaven met zich mee. Het grootste belang van de corporatie was verdichten, werken aan de duurzaamheid en binnen die cultuurhistorische waarde toch typologische variatie aanbrengen. Tegelijkertijd vonden we het belangrijk dat onze plannen ook preventief bijdragen aan gezondheid, dat we een groenere wijk maken, de binnenterreinen aanpakken en het participatieproces op gang helpen.
Bruggen slaan
Architecte Beatrice Montesano vond de balans tussen de belangen van de corporatie en de gemeente terug met haar plan. Ze heeft een stedenbouwkundig plan getekend en een beeldkwaliteitsplan opgesteld. De afweging voor slopen of renoveren is goed bekeken. Soms is renoveren niet de optimale oplossing. De hoogte van investeren in de rennovatie is niet in verhouding met de duurzame en kwalitatieve doelstelling van de corporatie. Sterker nog de vocht en bouwkundige problemen konden bij een aantal bestaande gebouwen in de Wijert-Noord niet worden opgelost.
Naast een stuk herstructurering en een stedenbouwkundig plan, was het aan ons ook de taak het management van hele herstructureringsproces en de participatie van bewoners aan te zwengelen. De plannen betekenen namelijk wel wat voor de bewoners. We wilden de cultuurhistorische waarde behouden, meer sociale woningen realiseren en nieuwe typologieën toevoegen aan de wijk. Denk aan toekomstbestendige seniorenwoningen of woningen voor mensen met een zorgvraag. Maar wel in samenwerking met de bewoners én gemeente.
Stedenbouwkundig plan
Het plangebied wordt gevormd door drie stempels. De stempels zijn identiek en bestaan in de huidige situatie elk uit een bouwstrook van 4,5 bouwlagen, een bouwstrook van 3,5 bouwlagen, een rij grondgebonden eengezinswoningen van twee bouwlagen en twee rijen seniorenwoningen van ook elk twee bouwlagen hoog.
Het nieuwe plan is een herinterpretatie van de bestaande ruimtelijke structuur, waarbij in elke straat een bestaand gebouw behouden blijft. Zo worden twee bouwstroken van vier lagen hoog en vier bouwstroken van elk tien seniorenwoningen gerenoveerd. Daarnaast blijven alle grondgebonden woningen staan. De nieuwe appartementengebouwen zijn één bouwlaag hoger dan de bestande bebouwing. Op begane grond liggen de bergingen en de benedenwoningen met eigen tuin. Op de hoogste verdieping zijn woningen voor bewoners met licht zorgvraag. Dankzij deze mix van bestaande bouw en nieuwbouw wordt de culturele identiteit van de wijk beschermd.
Groene binnenhoven
De binnenhoven van de stempels is in het laatste jaar een probleem geweest, zowel in beheer en veiligheid als in gebruik door omwonenden. We brengen met het plan kwaliteit terug aan het groen. De leefbinnenhoven hebben straks een informeel en groen karakter, waar ruimte is voor verbinding, ontmoeting en spelen. Daarnaast heeft het een functie in de klimaatadaptatie.
In het plan is er veel aandacht voor de relatie bebouwing en binnenhoven om de leefbaarheid te stimuleren. Op bovenliggende bouwlagen wordt gezorgd voor sociale controle en een relatie met het groen. Op deze manier wordt ook het gebruik van het groen door bewoners op bovenliggende verdiepingen gestimuleerd. Denk aan een extra brede galerij met ruimte om te verblijven, transparant en doorzon trappenhuizen of aan een grote buitentrap die alle verdiepingen met het binnenhof verbindt.
Vast bouwsysteem, veel variatie
In het verleden hebben, in opdracht van vier woningcorporaties, meer dan 20 architecten gewerkt aan de Wijert-Noord. Binnen een vast bouwsysteem van Rotthinghuis, was toen veel variatie en kwaliteit mogelijk. Er was creatief gezien ruimte voor de eigen inbreng van de verschillende architecten. En dat betekende meer dan alleen een nieuw jasje.
“En die creativiteit binnen de aannemers bouwsystemen moet terugkomen in het nieuwe plan voor de wijk!” aldus Beatrice Montesano. “Want dit is een kans voor de Wijert-Noord om meer kwalitatieve woningen toe te voegen. Niet alleen in gebruik, maar ook in architectuur.”
