MEEST ENERGIEOPWEKKENDE OUDERENZORGGEBOUW

Omgeving bepaalt ontwerp

Om de locatie zo min mogelijk aan te tasten, versterkt het gebouw het landschappelijke karakter. Het complex is voorzien van een groen dak dat omlijst wordt door een opvallende rand. Bijzonder hierbij is, dat het grasdak aan één zijde wordt doorgetrokken over de gevel. Hierdoor lijkt het landschap over te vloeien in het gebouw. De ruimtelijke opzet van de woningen onderstreept het open landschap. De rustige kleurstelling sluit aan bij de naastgelegen 20er jaren boerderij.

Meest energieopwekkende ouderenzorggebouw

Petterhústerstate won de titel ‘meest energieopwekkende ouderenzorggebouw van Nederland‘ in 2016. En ze mochten al niet mopperen, want, zo stelt presentator Harm Edens van BNR duurzaam, “de ouderen in Stiens zitten in een soort geluksspiraal”. Bewoners hebben minder medicijnen nodig, er is minder onrust en slapen beter. Dus zijn ze gezonder, en dus gaan ze meer bewegen en daardoor kan de kachel weer wat lager. In al haar kleinschaligheid laat Petterhusterstate de grote zorgpartijen zien dat kleinschaligheid niet duur is, maar juist enorm veel geld bespaart!

Bewoners met dementie

Het woonzorgcompex bestaat uit 4 gebouwen met elk 6 wooneenheden op de begane grond. De zorginstellingen Palet en Talant huisvesten hier patiënten met alzheimer of verstandelijke beperkingen. Op de verdieping is kantoorruimte voor het personeel en logeerruimte voor familie van de bewoners. Aan het plein komt een zorgsteunpunt waar de gehele omgeving gebruik van kan maken.

Slimme plattegrond met meer m²

Dit gebouw is bijzonder voor Nederland, qua bouw en qua zorgconcept. Er zijn bewust geen gangen; vanuit hun eigen woonslaapkamer stappen bewoners direct in de gezamenlijke huiskamer. Dwaalgangen kunnen namelijk tot desoriëntatie leiden. Uit onderzoek blijkt dat opvang in een gezinssituatie beter is voor demente ouderen. In Petterhústerstate hebben we geprobeerd dit zo goed mogelijk na te bootsen.

Samen met de woningcorporatie en de zorginstellingen Palet en Talant hebben we een nieuwe plattegrond gemaakt. De meeste bewoners in het Stienser woonzorgcentrum vallen in de categorie ‘zwaar’. Het zijn mensen met psychogeriatrische problemen, die 24 uur per dag toezicht nodig hebben. Het zorgconcept werd vervolgens vertaald in een nieuw ontwerp, waarin het accent kwam te liggen op de 4 verschillende groepen en grote huiskamers. De afwezigheid van gangen in het gebouw maakt kostbare vierkante meters vrij om deze grote leefruimtes mogelijk te maken.

Groot voordeel: bewoners krijgen direct contact met mensen in de huiskamer. Familieleden van bewoners juichten dit toe: in de huiskamer ontmoeten bewoners andere bezoekers, familieleden, medewerkers en vrijwilligers, met wie ze kunnen kletsen of ervaringen kunnen delen. Bovendien kan minder personeel zo meer toezicht houden.

Healing environment

Hoe kan de inrichting deze bewoners ondersteunen? Deze vraag nam KAW bij het ontwerp van het interieur als uitgangspunt. Een nis scheidt de gemeenschappelijke huiskamer van de privékamer van de bewoner. Aan de muur van deze nis kan hij of zij een ‘memory wall’ creëren. Bedoeld om de eigen identiteit te versterken, wat belangrijk is voor een Alzheimerpatiënt. De nis is een soort voordeur, een voortuin met jouw naam, die heeft te maken met wie je bent. Het is hier geen instituut, nee, je woont hier. Een gebouw heeft effect op de geestelijke en lichamelijke conditie van zijn gebruikers. Het vele licht, het groen, de kleinschaligheid voorkomen dat mensen hun identiteit verliezen.

Duurzaamheid

KAW en WoonFriesland hebben ambitieuze doelstellingen om haar steentje bij te dragen aan het klimaat. Het gebouw is met haar groene uitstraling een goed voorbeeld hiervan. Het groene dak vermindert uitstoot van CO² en fijnstof. Daarnaast functioneert het als waterberging, waardoor het hemelwater niet in het riool verdwijnt, maar geleidelijk wordt afgevoerd op omringende sloten. Het gebouw is zeer goed geïsoleerd en wordt verwarmd met een warmtepomp gecombineerd met vloerverwarming. Petterhusterstate heeft een EPC van 0,826. Erg goed voor een gebouw met openbare functie!

Petterhústerstate is een voorbeeldproject van het Kennisplein zorg en bouw. Naast het ontwerp, adviseert KAW in dit project ook over:

• procedures en regelgeving
• domotica
• bewonerscommunicatie